Doğum Lekeleri

Bebekler doğduklarında var olan ve genel olarak “doğum lekeleri” olarak tanımlanan birçok yaygın doğum lekesi bulunmaktadır. Doğum lekeleri, kan damarları (kan damarları kökenli urlar veya hemanjiyom olarak adlandırılır) yada pigment hücreleri (ben, et beni olarak adlandırılır) gibi normal olarak deride bulunan yapıların aşırı büyümesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Nedeni bilinmemektedir. Doğum lekeleri, birçok bebek için önemli sorunlar yaratmadığı gibi, çoğu herhangi bir tedavi gerektirmez.

Farklı doğum lekeleri nelerdir, nerelerde oluşurlar ve nasıl tedavi edilirler?

MİLİA
- Yeni doğmuş bebeğin yüzünde bulunan, sivilceye benzeyen küçük beyaz yumru ya da kistlere denir.

- Kıl foliküllerinde oluşan yüzeysel deri kistleridir.

- Alında,burun ve yanaklarda 1 mm çapında beyaz şekilde görülürler.

- Birkaç hafta içinde kendiliklerinden düzelirler.

Miliaria (Ter Retansiyon Sendromu)

- Ter kanallarının mekanik tıkanması sonucu geçici , toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklardır.

- Genellikle sıcak ve nemli çevre koşullarında oluşur.

- Daha çok kıvrım yerlerinde görülür.

- Çocuğu serin yerde tutmalı ve banyo uygulanmalıdır.

Zararsızdırlar ve tedavi ile kendiliğinden yok olurlar.

Yeni doğanın Toksik Eritemi (Erytema Neonatarum)

Belirtiler

Kırmızı bir yüzey üzerinde kendini beyaz sivilceler ya da kabarcıklarla belli eden bir döküntü. 5-6 mm çapında ortaları pire ısırığına benzer sarımsı beyaz lezyonlardır.

Nedeni bilinmemektedir.

Özellikle doğumdan sonra ikinci günde görülürler. 1-2 haftada kendiliğinden kaybolur.

Normal zamanında doğmuş bebeklerde takriben yüzde 50’si (premetüre bebeklerde daha az) doğumdan 1 ila 3 gün sonra toksik eritem geliştirirler. Genellikle yüzde , karın bölgesinde ve kol ve bacaklarda meydana gelir ve pire ısırığını andırır.

Döküntüleri zararsızdır ve hiçbir tedavi gerektirmez , genellikle birkaç gün içinde geçer.

Yeni Doğan Aknesi (sivilce)
- Anneden geçen hormon etkisine bağlı, daha çok yanaklar, çene ve alında görülen bir akne vulgaris tablosudur.

- Daha çok erkek çocuklarda rastlanılır.

- Kısa sürede iyileşir. Genellikle tedavi gerektirmez.

- Uzun süre devam eden vakalarda lokal tedavi uygulanabilir. Kortikosteroid içeren deri merhemleri yeni doğanlarda kullanılmamalıdır.

Kan Damarları Kökenli Doğum Lekeleri (hemanjiyom)
En yaygın hemanjiyom, yenidoğan bebeklerde yüzde 50’ye varan oranda boynun arka tarafında kırmızı düz bir leke olarak görülen salmon lekesidir. Bazen baş ya da boynun başka yerlerinde de oluşabilir. Yüzde oluşan salmon lekelerinin çoğu beş yıl içinde geçer. Ancak, boynun arka tarafındaki lekelerin kalma olasılığı fazladır.

Kan damarlarından doğan kabarık doğum lekesi gerçek hemanjiyom ya da çilek hemanjiyomudur. Bu leke, doğumda var olan salmon lekesinin tersine doğumdan birkaç ay sonra görülür. Altı ay içinde hızla büyüyerek, büyüklüğü yarım santimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilen kırmızı kabarık ve yumuşak bir leke oluşturur. Bebeklerde yüzde 10’a varan oranda bu türhemanjiyom oluşabilir. Bu lekelerin çoğu tedavi edilmeden küçülür ve sonunda ortadan kaybolur. Bazen, göz, burun ya da ağız çevresi gibi belli alanlarda hızla büyüyen büyük bir lekenin tedavi edilmesi gerekebilir. Bu durumda, özel lazer tedavisi uygulanabilir. Bazen, doktorun verdiği ve ağız yoluyla alınan kortizonun kısa süre kullanılması bu büyük hemanjiyomlardan birinin büyümesini durdurur.

Pigment Lekeleri
Pigment lekeleri derinin üst tabakalarındaki normal pigmentlerin (melanosit/deriye renk veren hücre) artması sonucu oluşmaktadır. En yaygın olanı “Moğol Lekesi” olarak adlandırılan lekedir. Bu, en çok sırtın alt kısmında oluşan gri-kahverengi ya da mavi-gri renkli düz bir lekedir. Doğumda var olan bu lekeler zararsızdır. Buğday ya da koyu tenli bebeklerde daha yaygındır (Asyalı bebeklerin yüzde 90’nından fazlasında görülen bu lekenin Anglosakson bebeklerde görülme oranı yüzde 5’tir). Bu lekeler zamanla kaybolur. Doğuştan olan Melanosit (et beni/doğum beni), doğumda ya da ilk bir iki ay içinde ortaya çıkabilen ve pigmentlerin (deriye renk veren hücrelerin)büyümesi sonucu oluşan zararsız bir lekedir. Büyüklükleri milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilen bu lekeler, düz olan Moğol lekeleri ile karşılaştırıldığında, kabarık, kolaylıkla görülebilen ve hissedilebilen lekelerdir. Doğuştan olan birçok et beni, herhangi bir kanser riski taşımaz ve bu nedenle tedavi gerektirmez. Bununla beraber, bazen 20 santimetreden büyük olanı cilt kanserinin gelişmesinde risk faktörü oluşturabilir. Bu tür büyük et benleri için var olan tedavi yöntemleri ameliyatı ya da bazen lazer tedavisini kapsamaktadır.Çiller normal olarak doğumdan sonra oluşur. Pigmentlerin (deriye renk veren hücreler) ürettiği boya maddeleri ile renkleri koyulaşır. Çiller, çocukluk döneminde yanaklar, ellerin üst kısımları ve dirsekle bilek arası gibi vücudun en fazla güneş gören yerlerinde normal ile aşırı güneş ışınlarına maruz kalma sonucu oluşmaktadır. Çil oluşumu güneşten korunma ile önlenebilir. Et benlerinin çoğu doğuştan olmayıp, çocukluk ya da ergenlik çağında ortaya çıkabilir.